Νέα μελέτη: Η χρήση τεχνητής νοημοσύνης αυξάνει τα ποσοστά ανίχνευσης καρκίνου του μαστού στον προληπτικό έλεγχο

Νέα μελέτη: Η χρήση τεχνητής νοημοσύνης αυξάνει τα ποσοστά ανίχνευσης καρκίνου του μαστού στον προληπτικό έλεγχο

Η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στον προληπτικό έλεγχο για καρκίνο του μαστού αυξάνει την πιθανότητα ανίχνευσης της ασθένειας, όπως διαπίστωσαν ερευνητές, σε μελέτη που χαρακτηρίστηκε ως η πρώτη πραγματική δοκιμή της προσέγγισης.

Πολλές μελέτες στο παρελθόν έχουν δείξει ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να βοηθήσει τους επαγγελματίες υγείας να εντοπίσουν τον καρκίνο, είτε μέσω της αναγνώρισης ανώμαλων αναπτύξεων σε αξονικές τομογραφίες, είτε μέσω εντοπισμού καρκινικών αλλοιώσεων σε μαστογραφίες.

Ωστόσο, πολλές από τις μελέτες αυτές ήταν είτε αναδρομικές – δηλαδή η τεχνητή νοημοσύνη δεν είχε εμπλακεί από την αρχή, είτε βασίζονταν σε μικρά δείγματα. Τώρα, οι ερευνητές δηλώνουν ότι δοκίμασαν την τεχνητή νοημοσύνη για πρώτη φορά σε ένα εθνικό πρόγραμμα ελέγχου, αποκαλύπτοντας ότι προσφέρει οφέλη σε πραγματικές συνθήκες. Η μελέτη διενεργήθηκε στη Γερμανία στο πλαίσιο ενός εθνικού προγράμματος για τον καρκίνο του μαστού σε ασυμπτωματικές γυναίκες ηλικίας 50-69 ετών. Ο καθηγητής Alexander Katalinic του Πανεπιστημίου του Lübeck και οι συνεργάτες του, ανέλυσαν δεδομένα από 461.818 γυναίκες που υποβλήθηκαν σε έλεγχο καρκίνου του μαστού μεταξύ Ιουλίου 2021 και Φεβρουαρίου 2023. Τα αποτελέσματα της μελέτης δημοσιεύτηκαν περιοδικό Nature Medicine.

Ο Alexander Katalinic, δήλωσε: «Μπορέσαμε να βελτιώσουμε το ποσοστό ανίχνευσης χωρίς να επιβαρύνουμε τις γυναίκες που συμμετείχαν στον έλεγχο καρκίνου του μαστού», προσθέτοντας ότι η προσέγγιση θα μπορούσε επίσης να μειώσει τον φόρτο εργασίας των ακτινολόγων.

Οι μαστογραφίες όλων των γυναικών εξετάστηκαν από δύο ακτινολόγους. Ωστόσο, για 260.739 από αυτές, τουλάχιστον ένας από τους δύο ειδικούς χρησιμοποίησε ένα εργαλείο τεχνητής νοημοσύνης κατά τη διάρκεια ελέγχου των μαστογραφιών.

Το εργαλείο τεχνητής νοημοσύνης χαρακτήριζε κανονικές τις μαστογραφίες χωρίς ύποπτα ευρήματα και επεσήμανε με μια «προειδοποίηση ασφαλείας» τις μαστογραφίες στις οποίες ανίχνευε ύποπτες αλλοιώσεις. Σε τέτοιες περιπτώσεις, μάλιστα, το εργαλείο υποδείκνυε την περιοχή της μαστογραφίας που θεωρούσε ότι απαιτεί προσοχή και επανεξέταση.

Συνολικά, 2.881 από τις γυναίκες που συμμετείχαν στη μελέτη διαγνώστηκαν με καρκίνο του μαστού. Το ποσοστό ανίχνευσης ήταν 6,7% υψηλότερο στην ομάδα που χρησιμοποιήθηκε η τεχνητή νοημοσύνη. Μάλιστα, μετά από επανεξέταση με τη χρήση ιδιαίτερων κριτηρίων, η διαφορά στα ποσοστά ανίχνευσης αυξήθηκε, με το ποσοστό για την ομάδα τεχνητής νοημοσύνης να είναι κατά 17,6% υψηλότερο. Με άλλα λόγια, στις περιπτώσεις που χρησιμοποιήθηκε το εργαλείο τεχνητής νοημοσύνης, ανιχνεύθηκε μία επιπλέον περίπτωση καρκίνου ανά 1.000 γυναίκες. Σημαντικό είναι ότι το υψηλότερο ποσοστό ανίχνευσης του καρκίνου του μαστού με τη χρήση του εργαλείου τεχνητής νοημοσύνης δε συνοδεύτηκε από υψηλότερο ποσοστό ψευδώς θετικών αποτελεσμάτων. Επίσης, το ποσοστό ανάκλησης, δηλαδή το ποσοστό των γυναικών που κλήθηκαν για περαιτέρω εξετάσεις λόγω μη φυσιολογικών ευρημάτων, μειώθηκε από 38,3 σε 37,4 ανά 1.000 γυναίκες.

Η ομάδα δήλωσε ότι η «προειδοποίηση ασφαλείας» του εργαλείου ενεργοποιήθηκε 3.959 φορές στην ομάδα τεχνητής νοημοσύνης, οδηγώντας σε 204 διαγνώσεις καρκίνου του μαστού. Ωστόσο, 20 περιπτώσεις καρκίνου του μαστού στην ίδια ομάδα θα είχαν χαθεί, αν και οι κλινικοί γιατροί δεν είχαν εξετάσει τις μαστογραφίες που θεωρήθηκαν «κανονικές» από το εργαλείο.

Η επιστημονική κοινότητα επισημαίνει ότι τα αποτελέσματα της μελέτης αποτελούν σημαντική αφορμή για να ξεκινήσει η συζήτηση για το πως μπορεί να ενσωματωθεί καλύτερα η τεχνητή νοημοσύνη στη ροή εργασιών των ακτινολόγων.

 

https://www.theguardian.com/society/2025/jan/07/more-breast-cancer-cases-found-when-ai-used-in-screenings-study-finds

https://www.sciencenews.org/article/ai-breast-cancer-screening