Γράφει η Παρασκευή Λιάκου – Ροΐδη MD, PhD, FEBS Χειρουργός Μαστού
Πολλές μελέτες συσχετίζουν την εμφάνιση καρκίνου στο μαστό με την παχυσαρκία σε γυναίκες ιδιαίτερα μετά την εμμηνόπαυση. Τα νέα δεδομένα την καθιστούν ακόμα πιο απειλητική. Πιο συγκεκριμένα, νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στην Journal of the National Cancer Institute αποδεικνύει ότι η παχυσαρκία αυξάνει επίσης τις πιθανότητες εμφάνισης δεύτερου καρκίνου, στα άτομα που έχουν θεραπευτεί από τον καρκίνο του μαστού στο παρελθόν.
Στη νέα μελέτη που έγινε στο Kaiser Permanente Colorado Institute for Health Research, οι επιστήμονες υπολόγισαν ότι στις ΗΠΑ υπάρχουν σχεδόν 4 εκατομμύρια γυναίκες που νίκησαν τον καρκίνο του μαστού, οι οποίες έχουν 18% αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης δεύτερου καρκίνου. Ο κίνδυνος αυτός αποδίδεται σε παράγοντες όπως η γενετική ευαισθησία, αλλά και στις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της θεραπείας για τον καρκίνο του μαστού. Οι ερευνητές πιστεύουν τώρα ότι αυτός ο αυξημένος κίνδυνος μπορεί επίσης να σχετίζεται με το βάρος των ασθενών και τονίζουν την αναγκαιότητα της διατήρησης των κιλών σε υγιή επίπεδα μετά τη θεραπεία.
Αντικείμενο της μελέτης υπήρξε το αν οι επιζώντες από καρκίνο του μαστού διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης δεύτερου καρκίνου και ποιοι παράγοντες συμβάλλουν σε αυτόν. Η παχυσαρκία αποτελεί έναν από αυτούς. Μάλιστα, ο ρόλος της είναι τόσο σημαντικός ώστε οι επιστήμονες να υπογραμμίζουν τη μεγάλη ανάγκη για αποτελεσματικές στρατηγικές πρόληψης και αντιμετώπισης της παχυσαρκίας μέσω οδηγιών για σωστή διατροφή και συστηματική άσκηση.
Το αξιοσημείωτο σε αυτή την έρευνα είναι πως οι ερευνητές αναφέρονται σε «δεύτερο καρκίνο» και όχι σε δευτερογενή. Αυτό σημαίνει ότι η παχυσαρκία αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης δεύτερου κύριου καρκίνου και όχι μεταστάσεων του πρώτου σε άλλα όργανα.
Πως επηρεάζει η παχυσαρκία τον καρκίνο του μαστού
Ο τύπος του καρκίνου στις παχύσαρκες γυναίκες είναι ο λεγόμενος ορμονοευαίσθητος, που σημαίνει ότι τα καρκινικά κύτταρα έχουν φέρουν στο εσωτερικό τους ορμονικούς υποδοχείς (Ηormone Receptors, HR) που «τρέφονται» από τις γυναικείες ορμόνες. Στις εμμηνοπαυσιακές γυναίκες τα αυξημένα ποσά οιστρογόνων παράγονται στο λιπώδη ιστό. Άρα, η παχυσαρκία οδηγεί σε αυξημένη ποσότητα λίπους, το λίπος γίνεται ιδανικό περιβάλλον για την αυξημένη παραγωγή οιστρογόνων στις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση και τα οιστρογόνα αυτά αυξάνουν τον κίνδυνο για την καρκινογένεση στο μαστό.
Τροφές που μπορεί να μειώσουν τον κίνδυνο
Ο ρόλος της διατροφής στην εμφάνιση και την εξέλιξη του καρκίνου του μαστού παραμένει ακόμα σε ένα βαθμό ασαφής, γι’ αυτό και οι έρευνες συνεχίζονται. Από τα δεδομένα που έχουμε εώς τώρα προκύπτει ότι υπάρχουν διατροφικές επιλογές και συνήθειες που μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση εμφάνισης καρκίνου του μαστού.
Φρούτα και λαχανικά
Υπάρχουν έρευνες που συσχετίζουν το μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού σε εμμηνοπαυσιακές γυναίκες με τη διατροφή που βασίζεται στην κατανάλωση λαχανικών, φρούτων, δημητριακών ολικής αλέσεως και περιορισμένης πρόσληψης επεξεργασμένων υδατανθράκων και ζωικών λιπαρών. Επίσης, επιστημονικά ευρήματα δείχνουν ότι η κατανάλωση μη αμυλούχων λαχανικών, καθώς και λαχανικών και φρούτων πλούσιων σε καροτενοειδή, μπορεί επίσης να μειώσει τον κίνδυνο του καρκίνου του μαστού αρνητικού σε υποδοχείς οιστρογόνων.
Μεσογειακή διατροφή
Έρευνες δείχνουν ότι η μεσογειακή διατροφή μειώνει τους θανάτους από όλες τις αιτίες. Ειδικότερα για τον καρκίνο του μαστού, θεωρείται ότι βοηθά στην πρόληψή του, καθώς όσοι ακολουθούν τη μεσογειακή διατροφή παρουσιάζουν μειωμένα ποσοστά αυξημένου βάρους και παχυσαρκίας (παράγοντες επιβαρυντικοί για τη νόσο).
Διατροφή πλούσια σε ασβέστιο
Υπάρχουν σημαντικές ενδείξεις που δείχνουν ότι μία διατροφή με χαρακτηριστικό την αυξημένη πρόσληψη ασβεστίου μπορεί να προστατεύει από τον καρκίνο του μαστού. Τα γαλακτοκομικά προϊόντα είναι μια σημαντική πηγή ασβεστίου, βιταμίνης D και λινολαϊκών οξέων, στοιχείων με προστατευτική δράση απέναντι στην ασθένεια.
Τροφές που πρέπει να αποφεύγουμε
Πολύ περιορισμένη είναι η λίστα των τροφίμων που έχουν συσχετιστεί ξεκάθαρα με τον αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού. Ωστόσο, οι αθροιστικές επιπτώσεις των κακών διατροφικών συνηθειών συγκαταλέγονται στους επιβαρυντικούς παράγοντες για τη νόσο. Σύμφωνα με την Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία, μία διατροφή που προστατεύει από τον καρκίνο του μαστού είναι αυτή που βασίζεται στην περιορισμένη κατανάλωση ή τον αποκλεισμό των ακόλουθων τροφών:
- κόκκινο κρέας και τα επεξεργασμένα προϊόντα του
- αναψυκτικά και άλλα ροφήματα πλούσια σε ζάχαρη
- απλοί υδατάνθρακες,
- επεξεργασμένα και τυποποιημένα προϊόντα
- αλκοόλ
Ο ρόλος της άσκησης
Ο ρόλος της άσκησης στην πρόληψη του καρκίνου του μαστού είναι διπλός, καθώς εκτός από το να μειώνει τις πιθανότητες εμφάνισης της νόσου κατά 15%, αποτελεί και έναν από τους βασικούς τρόπους πρόληψης και αντιμετώπισης της παχυσαρκίας και ενίσχυσης κάθε προσπάθειας διατήρησης ενός υγιούς σωματικού βάρους. Όσο για το πόση και ποια άσκηση είναι η καλύτερη, οι διεθνείς οργανισμοί συστήνουν για τους ενήλικες 150-300 λεπτά ήπιας έντασης ή 75-150 λεπτά έντονης σωματικής δραστηριότητας κάθε εβδομάδα για να προστατευθούν από τον καρκίνο του μαστού.
(για την περίπτωση που θέλετε να ρίξετε μια ματιά στα άρθρα – πηγές)
https://www.medicalnewstoday.com/articles/how-to-prevent-breast-cancer#summary
https://www.phillyvoice.com/breast-cancer-weight-loss-obesity-risk/