Ο μαζικός αδένας είναι ουσιαστικά ένα διαφοροποιούμενο στο χρόνο όργανο και όχι στατικό, η λειτουργία του οποίου ρυθμίζεται ορμονικά. Αυτό σημαίνει ότι υφίσταται αλλαγές τόσο στα διάφορα ηλικιακά στάδια της γυναίκας αλλά και κυκλικές αλλαγές σε μηνιαία βάση. Και αυτό συμβαίνει γιατί βασική λειτουργία του μαζικού αδένα είναι η παραγωγή γάλακτος μετά τον τοκετό. Η λειτουργία αυτή ωστόσο είναι δυνατή κατά την πλήρη ωρίμανση του οργάνου και μετά σειρά διαφοροποιήσεων που υφίσταται. Όταν πλέον δεν είναι χρήσιμη αυτή η διαδικασία, εγκαθίστανται οριστικές αλλαγές που σηματοδοτούν τη λειτουργική παύση του αδένα. Χαρακτηριστικά, αναφέρονται 3 διακριτές περίοδοι στη “ζωή” του αδένα.
Συγκεκριμένα :
1η περίοδος: ανάπτυξη και διαμόρφωση του αδένα
2η περίοδος: ωριμότητα αδένα (περιλαμβάνει και την περίοδο κύησης και θηλασμού)
3η περίοδος: εκφύλιση αδένα
Σε κάθε μια από αυτές τις περιόδους συμβαίνουν αλλαγές σε δομικό και ορμονικό επίπεδο, που εξηγούν τόσο τη φυσιολογία του οργάνου όσο και σειρά παθολογικών καταστάσεων σε περίπτωση αποσυντονισμού της ομαλής λειτουργίας.